DE ARM VERSLAAT HET BREIN
door Gert-Jan Zonneveld
 

Hoe kan het dat een geschoolde schaker in een serieuze partij al na 9 zetten verloren staat? Ik zou uit eigen bittere ervaring het antwoord moeten weten, maar het verbaast me nog steeds.
Zeker als het gaat om de Amerikaanse kampioen grootmeester Hikaru Nakamura, die normaal gesproken in een oogwenk de meest venijnige tactische wendingen doorgrondt.
Toen ik zijn partijtje tegen Julio Becerra zag, dacht ik eerst even dat het om een vluggertje ging, omdat het op de Internet Chess Club was gespeeld. Nou ja, in een vluggertje kunnen rare dingen gebeuren, zelfs bij een ervaren snelheidsduivel in het vluggeren als Nakamura.
Maar het was geen vluggertje, het was een serieuze partij uit de USCL, de Amerikaanse clubcompetitie. Vanwege de lange afstanden wordt er echter op ICC gespeeld. De spelers van een team zitten niet thuis voor hun eigen computer, maar bij elkaar in een zaaltje en er is een echte wedstrijdleider bij die vals spel moet voorkomen. Er mag op een gewoon houten bord gespeeld worden, maar rechtstreeks de zetten op het computerscherm uitvoeren mag ook.
Dat laatste moet Nakamura waarschijnlijk de das hebben omgedaan. Hij heeft op de ICC meer dan 16.000 partijen gespeeld met een minuut bedenktijd voor de hele partij. Zodra hij voor het scherm zit, moet zijn hand automatisch naar de muis schieten om een zet in te voeren, dat is in zijn lijf ingebrand, denk ik.
Het brein weet natuurlijk dat het in een partij met ruime bedenktijd goed is om na te denken, maar het staat machteloos, want de arm reageert autonoom, net als bij dr. Strangelove in de beroemde film van Stanley Kubrick.
Mede door dit partijtje werden de Seattle Sluggers in de kwartfinale uitgeschakeld door de Miami Sharks. De teams in de USCL hebben vaak agressieve namen. Er zijn Schorpioenen en Cobra’s, maar ook onschuldige Uitvinders en Pioniers. Dit jaar werden de New York Knights kampioen.
Over de opening die Nakamura speelt is net een boek verschenen, Play 2…Nf6 in the Sicilian, maar dat was op de speeldag 11 november waarschijnlijk nog niet beschikbaar. Ter lering en vermaak en in het besef dat wij niet alleen in staat zijn om in een serieuze partij na 9 zetten verloren komen te staan de bewuste partij.

Wit: Julio Becerra Rivero
Zwart: Hikaru Nakamura, USCL kwartfinale

1.e4 c5 2.Pf3 Pf6 3.e5 Pd5 4.Pc3 e6 5.Pxd5 exd5 6.d4 Pc6 7.dxc5 Lxc5 8.Dxd5 d6
Na de andere veelgespeelde zet 8…Db6 is 9.Lc4 het normale en sterke antwoord.

9.Lc4
Het lijkt er op alsof wit twee varianten door elkaar haalt. Wat hij doet hoort niets op te leveren. De goede zet is hier 9.exd6
9…De7 ??
Een vreselijke zet waarna zwart meteen vrijwel verloren staat. Er was een makkelijke manier waarmee zwart minstens gelijk spel kon krijgen: 9…Le6 10.Dd3 Pb4 11.De2 (of 11.Lb5+ Kf8 12.De2 Pxc2+ 13.Dxc2 Da5+ en zwart heeft niets te klagen) 11…Lxc4 12.Dxc4 Tc8 13.Db5+ (13.De2 gaat niet wegens 13…Pxc2+) 13…Dd7 met minstens gelijk spel voor zwart.
10.Lg5 f6
Hierna is het snel afgelopen, maar na zetten met de dame staat zwart ook beroerd.
11.0 0 0
Zwart staat voor een catastrofe.
11…dxe5
Na 11…fxg5 12.exd6 of 11…Pxe5 12.Pxe5 dxe5 13.Lb5+ is het ook meteen uit.
12.The1
Zwart gaf op. Wit dreigt vernietigend 13. Pxe5 en daar is geen goede verdediging tegen. Met 12…Le6 13.Dxe6 Dxe6 14.Lxe6 fxg5 kan zwart nog een eindspel bereiken, maar dat is na 15.Pxe5 ook volstrekt hopeloos.

 

Webdesign Refresh